Hoffman – jeden z najbardziej znanych polskich reżyserów, którego nikomu nie trzeba przedstawiać. Moje osobiste skojarzenie to zapędzenie całej szkoły podstawowej do Kina Kijów na „Ogniem i mieczem”, które wywołało silne uczucie do Bohuna, traumę spowodowaną brutalnymi scenami oraz widok sterty niedojedzonego popcornu. Wcześniejsze filmy, jak „Potop”, „Pan Wołodyjowski” czy „Trędowata” z pewnością miały ogromny wpływ na wiele pokoleń Polaków.
Jaki jest twórca tych oraz wielu innych filmów? Odpowiedzi można szukać w książce Marty Sztokfisz, dziennikarki i pisarki. Autorka przepytała aktorów, filmowców, przyjaciół, a także samego reżysera, przeprowadzając ponad 300 rozmów. Mamy tu opowieści o dzieciństwie, ciekawe historie o zsyłce na Syberię, dowiemy się jak i z kim biesiaduje Hoffman, jaki jest na planie filmowym i w życiu codziennym. Słowem, jest to biografia.
W dodatku biografia człowieka idealnego, ponieważ wszystkie anegdoty i wspomnienia są „pomnikiem za życia” (jak głosi napis na okładce). Perfekcjonista, który kocha wszystkich aktorów, wszystkim dałby role, traktujący kobiety jak nikt inny, celebrujący picie wódki, posiadający ogromną wiedzę, krzyczący i doprowadzający do płaczu, ale potrafiący przeprosić itd. Nikt nie powiedział ani jednego złego słowa, a porzucenie własnego dziecka i pierwszej żony jest przedstawione jako pozytyw, bo pozwoliło na skupienie się na karierze.
Pełna tu historii z planów filmowych, zarówno starszych jak i nowszych, w tym „1920 Bitwa Warszawska”, który autorka nazywa „majstersztykiem”. Po lekturze książki, z czystej ciekawości, zdecydowałam się oglądnąć owy film. Dodam, że recenzja filmu według aktorki Anny Dereszowskiej: „Natasza tańczy, Borys jedzie na koniu, Natasza tańczy, Borys jedzie, (…)” jest niezwykle trafnym opisem filmu.
Książka jest o tyle interesująca, że skłania do zastanowienia się nad tym, czy rzeczywiście Hoffman jest tak boski i idealny, czy to efekt rozmów z ludźmi, którzy wolą nie ryzykować wyrzucenia z wianuszka adorującego Hoffmana? Tę kwestię pozostawię czytelnikom, którzy ocenią to według własnego uznania.
Alicja Knapik
Książka do nabycia w: Wydawnictwo Marginesy