Recenzja: Noah Strycker, „Rzecz o ptakach”

Któż z nas nie marzy czasem, by zamienić się w ptaka? Wznieść się wysoko w niebo i poczuć niesamowitą wolność, jaką daje posiadanie skrzydeł. Nie tylko zwykli śmiertelnicy, ale i naukowcy od wieków tęsknie patrzyli w niebo na te fascynujące latające stworzenia. W miarę upływu czasu i coraz bardziej skrupulatnych obserwacji wyszło na jaw, że ptasia wyjątkowość polega nie tylko na ich zdolności do unoszenia się w powietrzu. Wielu przedstawicieli skrzydlatej rodziny ma też i inne super moce, których pozazdrościłby im niejeden z nas. Co więcej, coraz bardziej staje się jasne, że my, ludzie mamy z ptakami bardzo dużo wspólnego. To wszystko udowadnia Noah Strycker w swojej książce „Rzecz o ptakach”. Ten zafascynowany ptakami przyrodnik potrafi pisać o nich w taki sposób, że po lekturze nie sposób spojrzeć choćby na „zwykłego” na gołębia bez nutki podziwu. Ptasia fascynacja autora zaraża do tego stopnia, że ma się ochotę wyjść z domu z lornetką w garści i zacząć obserwować te skrzydlate istoty w poszukiwaniu kolejnych ciekawostek – przecież zaobserwowanie ich na własną rękę byłoby jeszcze bardziej ekscytujące (ups, wygląda na to, że złapałam już bakcyla – strzeż się i ty, czytelniku!).

Książka Stryckera to zbiór krótkich tekstów, z których każdy dotyczy ciekawych obserwacji na temat różnych gatunków ptaków, w szczególności jakiejś ich niezwykłej umiejętności. Te nietypowe zdolności autor dzieli na trzy sfery: ciało, umysł i duch (lub mówiąc inaczej: uczuciowość). W ramach każdego z rozdziałów, w których poznajemy konkretny gatunek ptaków, Strycker przedstawia wyniki badań naukowców i przyrodników (zamykając tym samym usta ewentualnym niedowiarkom), uzupełnione o własne obserwacje i poszukiwania. To jednak wcale nie oznacza, że „Rzecz o ptakach” to nudna naukowa książka przyrodnicza. Nic z tych rzeczy. Autor w wartki i wciągający sposób pisze nie tylko o badaniach, ale też o własnych podróżach i przygodach ornitologicznych. Nie nuży czytelnika nadmiarem faktów. Z kolei tych szczególnie zainteresowanych tematem nie pozostawia samym sobie: w końcowej części książki znajduje się odesłanie do tekstów, z których autor korzystał w poszczególnych rozdziałach. Wydaje się to idealnym kompromisem, by książka mogła być ciekawa zarówno dla laików, jak i dla samych ptasiarzy.

A zatem: który gatunek współpracuje z obcymi (w celu ułatwienia im ataku na Ziemię rzecz jasna!)? Który, jako jedyny na świecie, opanował zdolność latania do tyłu? Które z ptaków nocą przechodzą w stan odrętwienia bliski śmierci? Które są niezwykle pomocne w poszukiwaniu wycieków gazu? Tego wszystkiego (a to tylko kilka z tysięcy przykładów) dowiecie się z tej fascynującej książki! A przeczytać ja naprawdę warto, nie tylko ze zwykłej ciekawości. Ptaki mogą nas bowiem nauczyć wiele o nas samych i o otaczającym świecie. Ich przykład może stanowić przestrogę dla naszego stylu życia, inspirację (o tym co nieco mogą powiedzieć pracownicy Pentagonu, którzy wprowadzają w życie technologie bazujące na zdolnościach kolibrów), ale może też budzić szacunek. Niewiarygodne, a jednak prawdziwe.

Katarzyna Figiel